การบูรณาการภูมิปัญญาการย้อมผ้าภูอัคนีร่วมกับสีผงดอกบัวสัตตบงกชเพื่อเพิ่มความหลากหลายสีสันของผ้าภูอัคนี ณ หมู่บ้านเจริญสุข อำเภอเฉลิมพระเกียรติ จังหวัดบุรีรัมย์

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้เป็นการศึกษาการใช้สีย้อมธรรมชาติจากกลีบดอกบัวหลวงสัตตบงกชโดยใช้น้ำเป็นตัวทำละลาย ร่วมกับการย้อมผ้าภูอัคนี โดยคณะผู้วิจัยมีวัตถุประสงค์ดังนี้ (1) เพื่อศึกษาองค์ประกอบแร่ธาตุในดินภูเขาไฟที่ใช้ย้อมเส้น ฝ้ายและเส้นไหมที่ใช้ทอผ้าภูอัคนี (2) เพื่อประยุกต์ใช้สารสกัดและสผีงจากกลบีดอกบัวหลวงสัตตบงกชในการย้อมผ้าภูอัคนีร่วมกับการใช้สารช่วยติดสีชนิดต่าง ๆ 3 ชนิด จากผลการทดลององค์ประกอบของแร่ธาตุในตัวอย่างดินภูเขาไฟ ด้วย เครื่อง EDXRF พบปริมาณธาตุเหล็ก (Fe) สูงที่สุดเท่ากับ 43.61 %w/w เมื่อนำดินภูเขาไฟมาย้อมเส้นไหมหรือเส้นฝ้าย ร่วมกับการใช้น้ำเปลือกประดู่ที่มีสารแทนนิน จะทำให้ผ้าภูอัคนีมีสีที่เข้มและติดทนนานยิ่งขึ้น จากนั้นศึกษาการใช้สารสกัดและสีผงจากกลีบดอกบัวหลวงสัตตบงกชในการย้อมเส้นฝ้ายและเส้นไหมร่วมกับการใช้สารช่วยติดสี 3 ชนิด ดังนี้คือ จุนสี สารส้มและน้ำขี้เถ้า พบว่า เส้นฝ้ายให้สีที่เด่นชัดเมื่อใช้สารช่วยติดสี 2 ชนิดนั่นคือจุนสีและสารส้ม ส่วนเส้นไหมให้สีที่ เด่นชัดเมื่อใช้สารช่วยติดสีทั้ง3ชนิด สรุปได้ว่างานวิจัยนี้เป็นการใช้สารเคมีจากธรรมชาติและสอดคล้องกับหลักการเคมีสีเขียว

อ่านฉบับเต็ม การบูรณาการภูมิปัญญาการย้อมผ้าภูอัคนีรว่มกับสีผงดอกบัวสตัตบงกชเพื่อเพิ่มความหลาก